Η Καβάλα (στους αρχαίους χρόνους “Νεάπολις”, στο Βυζάντιο “Χριστούπολις” κι έως το 1928 “Καβάλλα”) είναι πόλη της Μακεδονίας, έδρα του δήμου Καβάλας και πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας στην Ανατολική Μακεδονία. Αποτελεί σημαντικό λιμάνι και εμπορικό κέντρο της βόρειας Ελλάδας.
Αποτελεί επίσης έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου.
Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του όρους Σύμβολο ενώ η πρόσβαση προς την πόλη είναι εύκολη μέσω της Εγνατίας Οδού απέχει 650 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 153 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη.
Πιθανολογείται πως το όνομα της πόλης προέρχεται από τον αρχαίο οικισμό “Σκαβάλλα”, σημερινή Παλαιά Καβάλα, από την οποία θεωρείται πως έφτασαν στην Καβάλα οι αρχαίοι κάτοικοί της. Η Σκαβάλλα αναφέρεται από το 470 π.Χ. ως σύμμαχος των Αθηναίων. Με το πέρασμα του χρόνου καταστράφηκε από τις επιδρομές των βαρβάρων και οι κάτοικοί της διαφεύγοντας, ήρθαν στην Χριστούπολη για περισσότερη ασφάλεια. Με τον ερχομό των νέων κατοίκων η πόλη έλαβε άλλη όψη, έπαψε να λέγεται Χριστούπολις και αναφέρεται ως Νέα Σκαβάλα.
Νεάπολις (7ος αιώνας π.Χ.-746 μ.Χ.)[2]
Χριστούπολις (746 μ.Χ.-1470 μ.Χ.)[2]
Καβάλα (παλαιά γραφή) ή Καβάλα (1470 μ.Χ.- σήμερα)
Άλλοι ιστορικοί λένε ότι το όνομα της η πόλη το πήρε από τους Ιταλούς Γενουάτες που κατοίκησαν εδώ. Αυτοί όταν πρωτοείδαν την πόλη μακριά από τη θάλασσα, που έμοιαζε με άλογο την είπαν καβάγιο (Cavallo=άλογο) δηλαδή “άλογο” και έτσι επικράτησε να λέγεται Καβάλα.