Η Νέα Φώκαια είναι μεγάλος οικισμός που Ιδρύθηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή από Μικρασιάτες που προέρχονταν από τη Φώκαια των μικρασιατικών παραλίων .Οι κάτοικοι ασχολούνται με τις τουριστικές επιχειρήσεις και με την αλιεία. Στην παραλία του χωριού σώζεται πύργος του 15ου αιώνα Πιθανολογείται ότι κτίστηκε το 1407. Ο ρόλος του πύργου αυτού ήταν ότι χρησίμευε στην προστασία του μετοχιού της Μονής Αγίου Παύλου Είναι πέτρινος, με ύψος 28 μέτρα και είναι ο μοναδικός που σώζεται μέχρι τις επάλξεις του. Στον πύργο, το 1821, είχε εγκατεστημένο το στρατηγείο του ο αρχηγός της επανάστασης στη Χαλκιδική Εμμανουήλ Παπάς.
Η Νέα Φώκαια είναι μεγάλος οικισμός και έδρα του ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος στο Δήμο Κασσάνδρας του νομού Χαλκιδικής. Αριθμεί 1.944 κατοίκους το 2011 και απέχει από τη Θεσσαλονίκη 80 χιλιόμετρα. Η Νέα Φώκαια πανηγυρίζει στις 29 Ιουνίου, ημέρα μνήμης των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Ανάμεσα στα άλλα υπάρχουν 2 νηπιαγωγεία, 1 Δημοτικό Σχολείο, γυμνάσιο, αστυνομικός σταθμός, και αγροτικό ιατρείο. Το καλοκαίρι αποτελεί τουριστικό προορισμό. Για τον σκοπό αυτό υπάρχει τουριστική υποδομή με ξενοδοχεία, ταβέρνες και παραδοσιακά καφενεία.
Ιστορικά στοιχεία
Πύργος Νέας Φώκαιας (15ος αιώνας μ.Χ.) και το «Παλιό σχολείο», Νέα Φώκαια Χαλκιδικής
Στα υψώματα δυτικά της Νέας Φώκαιας έχει εντοπιστεί, με βάση την επιφανειακή κεραμική, η θέση ρωμαϊκού οικισμού, ο οποίος ταυτίζεται πιθανώς με το αρχαίο πόλισμα Κλίται (Clitae). Το χωριό αποτελεί προσφυγικό οικισμό, ο οποίος χτίστηκε στη θέση παλιών αγιορείτικων μετοχιών. Αυτοί που ίδρυσαν τον οικισμό κατάγονταν από τη Φώκαια της Μικράς Ασίας, πόλη κοντά στη Σμύρνη, εξ ου και το σημερινό όνομα. Μετά την καταστροφή της Σμύρνης το 1922 το κράτος παραχώρησε(για την ακρίβεια πούλησε στους πρόσφυγες μέσω της Ε.Α.Π, και τα δάνεια που τους είχαν χορηγηθεί είχαν ρήτρα χρυσής λύρας Αγγλίας) την περιοχή που αποτελείτο από μονές στους πρόσφυγες.Ο τόπος κατοικούνταν από την προϊστορική περίοδο. Στην παραλία του χωριού σώζεται πύργος του 15ου αιώνα. Πιθανολογείται ότι κτίστηκε το 1407. Ο ρόλος του πύργου αυτού ήταν ότι χρησίμευε στην προστασία του μετοχιού της Μονής Αγίου Παύλου. Ως το 1930 σώζονταν και τα υπόλοιπα κτίσματα του Μετοχιού. Το Αγίασμα του Αγίου Παύλου είναι ένας υπόσκαφος θάλαμος, πιθανώς αρχαίος τάφος και μετέπειτα βυζαντινό ξωκλήσι. Σύμφωνα με την παράδοση, εκεί βάφτιζε κρυφά χριστιανούς ο Απόστολος Παύλος, όταν βρισκόταν στη Χαλκιδική.
