Στο χωριό Χορτιάτης μετά το καταφυγίο του Σεο Θεσσαλονίκης στρίβουμε δεξιά για Περιστερά στο μονοπάτι που καταλήγει στην δασική θέση Σαρακατσάνικη καλύβα, εκεί βρίσκεται το εξωκλήσι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μέσα στην καλύβα θα δούμε παραδοσιακά έπιπλα , τσάντες, εργόχειρα και άλλα είδη λαϊκής τέχνης των Σαρακατσάνων.
Οι Σαρακατσάνοι ή Σαρακατσαναίοι είναι πληθυσμιακή ομάδα Ελλήνων που κατοικεί σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς και σε άλλες βαλκανικές χώρες, κυρίως σε περιοχές της ορεινής Βουλγαρίας και των Σκοπίων. Οι Σαρακατσάνοι παλαιότερα ζούσαν ως νομάδες κτηνοτρόφοι, το καλοκαίρι στα βουνά και το χειμώνα στα χειμαδιά. Κοιτίδα των Σαρακατσαναίων ήταν η οροσειρά της κεντρικής και νότιας Πίνδου και η Ρούμελη με επίκεντρο τα Άγραφα. Ο διασκορπισμός τους από την αρχική κοιτίδα τους προς την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα έγινε επί Τουρκοκρατίας και κυρίως τον 18ο αιώνα, στα χρόνια του Αλή Πασά. Σήμερα οι Σαρακατσάνοι έχουν σταματήσει, οι περισσότεροι, τον κτηνοτροφικό βίο και έχουν εγκατασταθεί μόνιμα σε χωριά και πόλεις.
ΟΙ Σαρακατσάνοι ανέκαθεν ήταν νομάδες, καταγόμενοι από προϊστορικούς πληθυσμούς της Πίνδου που είχαν ανάλογο τρόπο ζωής (ήταν ποιμένες κι είχαν τις χαρακτηριστικές καλύβες – κονάκια)